Roma döneminde milattan sonra 2. yüzyılda eski Mısır`ın bereket tanrılarından Serapis adına inşa edilen tapınağın, Anadolu`da en iyi şekilde muhafaza edilmiş en büyük tapınak ğu belirtiliyor.
Roma`da Hristiyanlık sonrası kilise olarak kullanıldığı tahmin edilen tapınak, toplamda 7 bin 700 metrekarelik alanda kurulurken, yapının alanı bin metrekarenin üzerinde. 1800 yıl önce inşa edilen tapınağın yıkıldıktan sonra etrafa dağılan kalıntılarının, yüzde 100`e yakınının mimari olarak sağlam ğu ifade ediliyor.
"Efes`in yeni yüzü olabilir"
Efes Vakfı`nın restorasyonunu üstlendiği tapınağın, ayağa rıldığı takdirde, Efes`in, Celsus Kütüphanesi`nden sonra ikinci yüzü olması bekleniyor. Efes Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Kocabıyık, tapınağın restorasyonuyla ilgili gazetecilere yaptığı açıklamada, bu tapınağı ayağa rarak Efes`e yeni bir destinasyon eklemek istediklerini söyledi.
Kocabıyık, "Efes deyince herkesin aklına Celsus Kütüphanesi geldiğini ancak Serapis gibi bir tapınağın canlandırıldığında Efes`in yeni yüzü olabilir" dedi.
Restorasyon çalışması içerisinde en önemli noktanın "alınlık" diye tabir edilen üçgen çatının sütunların üzerine konulması işlemi ğunu işaret eden Kocabıyık, şunları kaydetti:
"Üçgenin rılmasıyla ilgili iki seçeneğimiz var. Ya o üçgen kısmı, sütunların üzerine koyacağız ya da başka bir yerde sergileyeceğiz. Büyük bir ihtimalle o üçgeni sütunların üzerine koyamayacağız çünkü o üçgen 600 ton. Onu oraya koymak ciddi bir maliyet. Onu başka bir yere koyarak Efes`i gezenlerin görebileceği bir yerde sergilemeyi planlıyoruz."
Kocabıyık, alınlık üçgenin üzerindeki mermer işçiliğin bozulmadan ğını belirterek, "Çok güzel bir işçilik var orada. Tüm restorasyon yaklaşık 7-8 yıl sürecek ve bunun için 3-5 milyon dolar arasında bir bütçe ayırdık. Üçgen kısmı, söz konusu sütunları üzerine koymak maliyeti iki katına çıkarır" dedi.
Avusturya Arkeoloji Enstitüsü Direktörü ve Efes Kazı Başkanı Sabine Ladstaater ise restorasyon projesi için kalıntıların analizlerinin yapıldığını, blokların tamamen kuvvetli olup olmadığının ultrasonla araştırıldığını, bölgenin arazi yapısının jeofizikçilerce kontrol edildiğini ve depreme karşı sismik analizlerin yapıldığını söyledi.
Tapınağı yeniden kurulabilirliğinin araştırıldığını aktaran Ladstaater, ekim ayına kadar çalışmaların tamamlanacağını ve bu aydan sonra uygulamanın başlayacağını açıkladı. Uluslararası kurallara göre bir çalışmanın restorasyon sayılması için o binanın yüzde 80`inin ayağa rılması gerektiğini hatırlatan Ladstaater, "Biz bunun için çalışma başladık. Üçgenin yüzde 100`ü toprak üzerinde duruyor. Bu üçgenin başka bir yerde sergilenmesi yenilikçi bir fikir" diye konuştu.